Merkezi idare bütçesinin akabinde Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun 2025 yılı bütçesi de aşikâr oldu, 2024 yılı bütçe gayeleri ise revize edildi. SGK’nın 2025 yılı bütçesine nazaran, kurumun gelirleri yüzde 27 artışla 4,7 trilyon liraya, masrafları ise yüzde 35 artışla 5,2 trilyon liraya çıkacak. SGK’nın 2025 yılındaki açığı ise bu yılki gerçekleşme kestirimine nazaran yüzde 223 oranında artarak 551,8 milyar lira öngörüldü.
Merkezi idare bütçesinde 2025 yılında 12,8 trilyon lira gelire karşılık, 14,7 trilyon lira harcama öngörülüyor. SGK’nın gelecek yılki bütçesi, merkezi idare bütçesinin 3’te 1’ine karşılık geliyor.
ASGARİ FİYATA AZAMİ YÜZDE 25 ZAM
Sosyal Güvenlik Kurumu’na 4/a (SSK) ve 4/b’liler (BAĞ-KUR) için ödenen primler direkt minimum fiyat üzerinden belirleniyor. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın aktardığına nazaran, SGK’nın 2024 sonunda 2 trilyon 743,2 milyar lira kestirim edilen prim gelirlerinin 2025 yılında 3 trilyon 522,9 milyar liraya ulaşması bekleniyor. Prim gelirlerinde yüzde 28,4 oranında artış öngörüldü.
Prim gelirlerindeki yüzde 28 oranında artışın bir kısmının istihdamdaki artıştan kaynaklanacağı varsayıldığında, SGK’nın prim gelirleri amacı belirlenirken, 2025 yılı taban fiyat artırımının yaklaşık yüzde 25 olarak öngörüldüğü anlaşılıyor.
Elbette taban fiyat artırımı bu meblağın üzerinde de olabilir. Lakin, SGK bütçesi maksatlarının taban fiyata yüzde 25 artırıma nazaran hazırlandığı görülüyor.
EMEKLİ AYLIĞI ÖDEMELERİNDE YÜZDE 38 ARTIŞ
SGK’nın gelecek yıl yapacağı emekli aylığı ödemelerinin 2024 yılına nazaran yüzde 38 oranında artışla 3,7 trilyon liraya, sıhhat harcamalarının ise yüzde 31 artışla 1,3 trilyon liraya ulaşması bekleniyor.
Emekli aylığı ödemelerinde yüzde 38 artış olması, emekli aylıklarının bu oranda artacağı manasına gelmiyor. Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenlerin gelecek yıl verenlere nazaran yüzde 32 oranında daha yüksek aylık alacak olması nedeniyle bu yılın sonuna kadar emeklilik başvurusu yapanların sayısında artış bekleniyor. Bunun da emekli aylığı harcamalarını artıracağı kestirim ediliyor.
SGK’NIN 2024 YILI AÇIĞI BEKLENENDEN AZ OLACAK
Geçen yıl hazırlanan bütçede SGK’nın 2024 yılında 3,3 trilyon lira gelire karşılık 3,7 trilyon lira harcama yapması ve 385,7 milyar lira açık vermesi öngörüldü.
Yıl içindeki gerçekleşmelere bakarak revize edilen amaçlara nazaran ise SGK’nın bu yılın sonunda 3,7 trilyon lira gelire karşılık, 3,9 trilyon lira harcama yapması ve açığının 170,5 milyar liraya düşeceği kestirim ediliyor. SGK’nın açığının düşmesinde prim gelirlerindeki artış tesirli oldu. Başlangıçta 2,5 trilyon lira prim geliri öngörülürken, yılsonu gerçekleşmesinin 2,7 milyar lira olacağı iddia ediliyor.
EMEKLİ AYLIĞI HARCAMALARI BÜTÇEDEKİ AMAÇLARA UYGUN
Başlangıçta 2024 yılında 2 trilyon 670,2 milyar lira emekli aylığı ödemesi öngörüldü. Yılsonunda ise yalnızca 30 milyar liralık sapmayla 2 trilyon 700,5 milyar lira emekli aylığı harcaması bekleniyor.
SAĞLIK HARCAMALARI BÜTÇE MAKSATLARINI AŞTI
SGK’nın 2024 yılı sıhhat harcamaları başlangıçta 851,3 milyar lira olarak öngörülmesine rağmen, yılsonu gerçekleşmesinin 978,2 milyar lira olması bekleniyor.
Sağlık harcamasının bütçedeki amaçları aşacak olması SGK’nın 2024 yılı açığının daha da düşmesini engelledi. Sıhhat harcamaları hedeflendiği üzere gerçekleşseydi 2024 yılı açığı 170,5 milyar liranın da altına düşerek 43 milyar lirada kalacaktı.
BÜTÇEDEN SGK’YA 2,2 TRİLYON LİRA AKTARILACAK
Geçen yıl bütçe hazırlanırken merkezi idare bütçesinden SGK’ya 2024 yılında 1 trilyon 512,9 milyar lira transfer öngörüldü. Yılsonu gerçekleşmesinin ise bütçe amacına yakın seviyede, 1 trilyon 534,7 milyar lira olması bekleniyor. 2025 yılında merkezi idare bütçesinden SGK’ya aktarılacak para meblağı ise 2024’e nazaran yüzde 43 artışla 2 trilyon 188 milyar lira öngörülüyor.
SGK’ya gerçekleştirilen bütçe transferinin içinde 551,8 milyar lira öngörülen açığın yanı sıra, 880 milyar lira devlet katkısı, kaldırılan vergi iadesinin yerine emekliler için getirilen yaklaşık 150 milyar lira “ek ödeme” ile ödeme gücü olmayanların genel sıhhat sigortası (GSS) primleri üzere kalemler bulunuyor. Ayrıyeten, primini nizamlı ödeyen patronlar için sağlanan 5 puanlık prim indirimi de bütçeden karşılanıyor. 2023 yılında 84,5 milyar lira olan prim teşviklerinin 2024 yılında 250,4 milyar lira olması öngörülüyor. Gelecek yıl da 320 milyar liraya yaklaşması bekleniyor.
EMEKLİ AYLIKLARININ GSYH’YA ORANI YÜZDE 6,1
Bugünlerde emekli aylığı ödemelerinin ulusal gelire oranı konusunda tartışma yaşanıyor. Geçen yıl bütçe hazırlanırken 2023 yılında yüzde 5,4 olan emekli aylığı ödemelerinin gayri safi yurtiçi hasılaya (GSMH) oranının 2024 yılında yüzde 6,5’e çıkması öngörüldü. Fakat yıl sonu gerçekleşmesinin yüzde 6,1’de kalacağı varsayım ediliyor. 2025 yılındaki emekli aylığı ödemelerinin de GSYH’nın yüzde 6,1’inde kalması öngörüldü.
