İktidarın yeni seçim muştusu olan yüzde 0.69 faizle orta gelirlileri konut sahibi yapma projesinin maliyeti ortaya çıktı. AKP’li milletvekilleri tarafından TBMM’ye sunulan yasa teklifine nazaran, konut kredisi kullananların faiz yükünün bir kısmını karşılamak için bu yılın bütçesinden 221 milyar 167 milyon liraya kadar kredi takviyesi sağlanacak. Lakin bu türlü bir kaynak bütçede olmadığı için, muhtaçlık duyulan paranın tamamı için Hazine piyasadan borçlandırılacak. Talebin beklenenden daha yüksek olması durumunda Hazine’nin piyasadan toplayacağı borç ölçüsü Cumhurbaşkanı kararıyla 442 milyar liraya kadar çıkarılacak. Hazine’nin bu devasa borçlanmayı yapabilmesi için borçlanmayı sınırlayan Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Kanunu da değiştiriliyor. Hazine, 2022 yılı için belirlenen 4 trilyon 423 milyar liralık bütçe gelirlerinin yüzde 5’ine kadar, yani 221 milyar lira borçlandırılacak. Cumhurbaşkanı bu oranı yüzde 10’a çıkarma yetkisini kullanırsa Hazine’nin alacağı borç 442 milyar lirayı aşacak. Konut için yapılacak bu borçlanma devletin net borç stoku bilgileri içerisinde görünmeyecek.
HAZİNE ÜSTLENECEK
Hazine’nin alacağı borç, satın alınacak konutların faiz yükünün bir kısmı ile birinci 3 yılda ödenecek taksitlerin bir kısmının Hazine tarafından üstlenilmesine harcanacak. Yasa teklifine nazaran, satın alınacak konutun birinci 3 yıldaki taksit ödemelerine sağlanacak dayanağın hesaplanmasında haneye giren toplam gelir dikkate alınacak. Birinci 3 yılda ödenecek taksit meblağının haneye giren gelirin yüzde 30’unu aşan kısmı Hazine tarafından karşılanacak.
30 Bin geliri olana 10 Bin TL taksit
Yüzde 30 kuralına nazaran, konut kredisinin aylık taksiti örneğin 25 bin lira ve haneye giren gelirlerin toplamı (eş ve çocuklar dahil tüm aile fertlerinin aylık gelirleri toplamı) 30 bin liraysa, konutu satın alan vatandaşın ödeyeceği aylık taksit 10 bin lirayı aşmayacak. 25 bin liralık kredinin 10 bin lirasını vatandaş öderken, geri kalan 15 bin lira Hazine tarafından karşılanacak. 3 yıl içinde gelir arttıkça vatandaşın ödeyeceği taksit de tekrar yüzde 30 dikkate alınarak artacak. Cumhurbaşkanı yüzde 30’luk oranı yüzde 50’ye kadar çıkarmaya, 3 yıllık süreyi de 1 yıla kadar düşürmeye yetkili olacak. 3 yılın sonunda Hazine dayanağı bitecek, vatandaş kredi taksitinin tamamını kendisi ödeyecek. Makul bir yılın akabinde da Hazine’nin sağladığı takviyesi geri ödemeye başlayacak.